#veerkrachtigestad - Ontwerp met de natuur, niet ertegen
Flexibele, veelzijdige en op de natuur gebaseerde ontwerpen die geïntegreerd zijn in de openbare ruimte – dat moet de basis zijn van nieuwe adapatiestrategieën. Steden bouwen steeds meer infrastructuur om de klimaatverandering het hoofd te bieden, en daarbij is het belangrijk om verder te kijken dan bescherming op korte termijn. Zoals in de vorige blog is besproken, moet bij het ontwerp van steden rekening worden gehouden met de langetermijneffecten op gemeenschappen, hun economieën en hun relatie met water. De onzekerheid over klimaatverandering en de bevolkingsgroei in de toekomst betekent dat steden flexibele beschermingssystemen moeten bouwen. En dat gaat nog een stap verder; steden moeten leren water de ruimte te geven in plaats van te proberen het terug te dringen.
De drijvende stad: wees flexibel met water
Een goed voorbeeld van een flexibele aanpassingsstrategie die ruimte laat voor water is het ontwerp voor een drijvende stad op het waterreservoir Grote Rug in Dordrecht. De wijk Grote Rug beweegt mee met de getijden van de Wantij-rivier en gaat bij overstromingen gewoon mee omhoog met het water. Zo blijft de wijk ongeacht de waterstand volledig functioneel en veilig, en kan het gebied als evacuatiebestemming dienen voor vluchtelingen uit overstroomde binnendijkse delen van Dordrecht. Het ontwerp laat zien dat een nieuwe wijk flexibel kan meebewegen met een veranderend waterpeil, in plaats van te proberen het water met man en macht buiten de deur te houden. Daarnaast onderscheidt de wijk zich van andere waterwijken door de hoge dichtheid en de aanwezigheid van voorzieningen en openbare ruimte op het water. Het ontwerpconcept van de drijvende stad wordt momenteel verder uitgewerkt, wat zal resulteren in een handboek met praktische richtlijnen voor duurzame stedelijke ontwikkeling op het water. Daarbij wordt extra aandacht besteed aan de ruimtelijke kwaliteit, de ecologie en de technische en financiële haalbaarheid.
De veelzijdige openbare ruimte van de Slachthuissite
Een ander voorbeeld van een wijk met hoge dichtheid die ruimte laat voor groen en water, zonder in te boeten aan voorzieningen en openbare ruimte, is de Slachthuissite in Antwerpen. Het ontwerp voor een groene openbare ruimte van vier hectare verbindt de nieuwe en bestaande delen van de wijk en is gevuld met groene speel-, sport- en ontmoetingsruimten. In een waterstudie is onderzocht wat nodig is om regenwater in en rond de wijk duurzaam op te vangen, te hergebruiken en in de bodem te laten doordringen om zowel wateroverlast als droogte te overwinnen. De veelzijdig ontworpen deelruimten Kalverpad en de Hallentuin zijn van groot belang in het waterconcept. Het opgevangen regenwater in het Kalverpad biedt avontuurlijke waterrijke speelplekken voor kinderen, en in de Hallentuin vormt het opgevangen water een rustige watertuin voor buurtbewoners en studenten.
De natuurlijke rivier van Bishan park
Een stad die zijn tijd ver vooruit is met stadsontwerp gebaseerd op de natuur is Singapore: de stad heeft de afgelopen decennia meer dan 7.800 hectare aan natuurgebieden, tuinen en parken ontwikkeld en is tegenwoordig een van de groenste steden ter wereld. Een inspirerend voorbeeld is het ontwerp van Bishan Park door Ramboll Studio Dreiseitl. Het plan vergroot de capaciteit van de Kallang Rivier door het utilitaire betonnen kanaal om te vormen tot een genaturaliseerde rivier, waardoor een nieuw stedelijk rivierpark ontstaat. Het op de natuur gebaseerde ontwerp voorziet daarmee in de dubbele behoefte aan watervoorziening en overstromingsbeheer en creëert een waardevolle groene ruimte in de stad voor mens en dier.
© Ramboll Studio Dreiseitl
Integrated Parque Lineal La Viga
Mexico City's Parque Lineal La Viga door ERREqERRE ziet er misschien niet zo weelderig of groen uit als de andere voorbeelden, maar het is perfect aangepast aan het warme klimaat van Mexico City en de problemen met waterbeheer. Het park van 16.500 m2 moet overstromingen en drinkwatertekorten voorkomen en biedt verkoeling tijdens hittegolven. Het park ligt op loopafstand voor 30.000 inwoners en is met het openbaar vervoer in minder dan dertig minuten bereikbaar voor nog eens 4,6 miljoen inwoners. De aanpassingsstrategie is zo goed geïntegreerd in de openbare ruimte dat de vele bezoekers van het park de economische ontwikkeling van de omliggende achterstandswijken hebben gestimuleerd. Kortom, een prachtig voorbeeld van inclusieve klimaatadaptatie.
© Erreqerre
Conclusie
Aangezien onze traditionele hardcore engineeringaanpak tegen de bedreigingen van klimaatverandering tekortschiet, moeten we voor een andere aanpak kiezen. De voorbeelden in deze blog illustreren het brede scala aan mogelijkheden en win-wins die kunnen worden gecreëerd als we ervoor kiezen om mét de natuur te ontwerpen in plaats van ertegen, terwijl we ook rekening houden met mensen en hun welzijn. We moeten verder denken dan de standaard technische oplossingen en voortbouwen op strategieën met een flexibel, veelzijdig ontwerp, dat gebaseerd is op de natuur en geïntegreerd is in de openbare ruimte en het leven eromheen.
Neem contact op met onze expert
