Vlaams Bouwmeester Scan: Lede
De kernkracht van Lede
Lede is een gemeente met bijna 19.000 inwoners in Oost-Vlaanderen, gesitueerd in de driehoek Gent - Dendermonde - Denderleeuw. Lede kenmerkt zich, net als veel andere Belgische gemeentes, door lintbebouwing, maar onderscheidt zich van andere landelijke kernen op basis van een groot inwonersaantal. Voor Lede is de verwachting dat de gemeente ook de komende jaren blijft groeien dankzij de gunstige ligging in de Vlaamse Ruit, het verstedelijkte gebied tussen Brussel, Gent, Antwerpen en Leuven. De gemeente zelf heeft ook veel te bieden — ondanks haar centrale ligging heeft Lede een landelijk karakter, met veel landbouwpercelen en groen.
De kansen
Lede is goed verbonden met de grootstedelijke gebieden Aalst en Gent door de nabijheid van de E40-snelweg en haar spoorverbinding. Dit maakt Lede populair als woongemeente. De inwoners van Lede hebben ruim toegang tot groen, en Lede kent diverse landschappelijk waardevolle beekvalleien en boscomplexen verspreid over de gemeente. De gemeente heeft de kans dit groen beter beleefbaar maken door het creëren van een aaneensluitend recreatief-ecologisch netwerk, waardoor haar inwoners actief van het landelijke karakter kunnen genieten.
De uitdagingen
De bijzondere, centrale locatie van Lede binnen de Vlaamse Ruit biedt naast kansen ook uitdagingen. De verstedelijkingsdruk vanuit Gent, Aalst en het verderop gelegen Brussel veroorzaken de lintbebouwing, wat leidt tot een sterk versnipperde open ruimte. Open ruimte is van strategisch belang voor de gemeente, en het is daarom aan Lede om dit gegeven om te zetten naar een kans: in plaats van verdere verlinting kan Lede de groei inzetten om de kernen te versterken en zo toe te werken naar een duurzamere vorm van verstedelijking. Lede moet de focus verleggen van het zoeken naar woonuitbreidingsgebieden naar het zoeken naar onbebouwde percelen. Ook heeft de auto een dominante positie in de gemeente, wat ten koste gaat van de leefbaarheid, aantrekkelijkheid en duurzaamheid. Het is belangrijk het station te integreren in het stedelijke netwerk van Lede om zo de positie van het openbaar vervoer uit te breiden.
De ambities
Om de kernkracht van Lede, een landelijk karakter middenin de Vlaamse Ruit, optimaal te behouden én te versterken, definiëren we de volgende drie ambities voor Lede:
- Gezonde en efficiënte mobiliteit tussen en in de kernen. Ambitieus beleid dient ervoor te zorgen dat actieve modaliteiten, dus fietsers en voetgangers, bevorderd worden, terwijl autoverkeer ontmoedigd wordt. In de kern Lede wordt ingezet op de knooppuntwaarde van station Lede en een uitgebreid traag netwerk om de belangrijkste bestemmingen te verbinden. Op regionaal niveau wordt gestreefd naar een functioneel fietsroutenetwerk, en een breed opgezet recreatief netwerk voor een betere beleving van de groene openbare ruimte.
- Van verdere verlinting naar een duurzame vorm van verstedelijking. Voor de bebouwde omgeving geldt kernversterking als de belangrijkste opgave, door zowel een afbouwstrategie voor de lintbebouwing als een verdichtingsstrategie voor de kernen. Om toe te werken naar een duurzamere vorm van verstedelijking wordt geconcentreerd op de plekken met de hoogste knooppuntwaarde en het hoogste voorzieningenniveau — de kern Lede en met name het gebied rondom het station.
- Landbouwer en hoevebewoner als actieve beheerders van de open ruimte. Door te kiezen voor een integrale verknoping van landbouw, natuur en recreatie worden de functies in de open ruimte gekoppeld, zodat meervoudig en intensief ruimtegebruik mogelijk wordt mét voldoende ruimte voor de natuur. De inzet van beheerders betekent dat ruimte niet meer stilzwijgend verloren gaat door versnippering.
